Een scheiding of relatiebreuk heeft veel impact op je leven. In veel gevallen kom je in een rollercoaster terecht waarbij je een mix van emoties (in vorm van boosheid, verdriet, machteloosheid, apathie of juist opluchting) moet verwerken. Hoewel iedere scheiding anders is en iedere persoon hier anders op reageert, is er wel een lijn te ontdekken hoe de gemiddelde persoon een scheiding verwerkt. In de meeste gevallen worden hierbij immers een aantal fasen doorlopen. In dit artikel nemen we deze verschillende fasen met je door en delen we een aantal praktische tips hoe je een echtscheiding of relatiebreuk het beste kunt verwerken.
De verschillende fasen van het verwerken van echtscheidingen
Diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat er verschillende fasen van het verwerken van echtscheidingen te onderscheiden zijn. Uiteraard is ieder persoon anders en gaat iedereen op zijn of haar manier om met deze situatie om maar over het algemeen is hier een duidelijke lijn in te ontdekken. We zetten hieronder de verschillende fasen van het verwerken van echtscheidingen voor je op een rijtje.
- Ontkenning
- Boosheid
- Onderhandelingsfase en strijdvaardigheid
- Acceptatie van de realiteit
- Aanvaarding van de scheiding
Ontkenningsfase bij een scheiding
Het komt regelmatig voor dat de scheidende partners zich in een andere fase van het echtscheidingstraject bevinden. Dit wordt vaak al direct zichtbaar in de eerste fase van dit proces. Het komt immers vaak voor dat de ene partner al het besluit heeft genomen om uit elkaar te gaan terwijl de andere partner nog lang niet zover is. In dat geval is de kans groot dat ontkenning de eerste reactie is en er sprake is van ongeloof. Het komt regelmatig voor dat ervan uit wordt gegaan dat het “zo’n vaart wel niet zal lopen”. Deze ontkenning kan worden gezien als vorm van zelfbescherming. De partner die “nog niet zover is”, zal de realiteit proberen te ontwijken. Als deze partner de eerste schok heeft verwerkt, zal er gezocht worden naar de waarheid, de oorzaak en/of de schuldvraag.
Boosheid bij een echtscheiding
Veel mensen voelen het gevoel van boosheid opkomen als blijkt dat een echtscheiding niet te voorkomen is. Dit is een vorm van protest tegen de verdrietige ervaring. In veel gevallen wordt de ex-partner als boosdoener bestempeld. Door deze boosheid wordt het onderliggende gevoel van verlies en verdriet weggedrukt. Dit is de fase waarin snel ruzie kan ontstaan tussen de ex-partners omdat uit het gevoel van boosheid ook wraakgevoelens kunnen ontstaan. Voor het soepele verloop van een echtscheidingstraject (en de mogelijkheid om online te scheiden) is het van belang om deze situatie te voorkomen.
Onderhandelingsfase en strijdvaardigheid om de relatie te redden
Op het moment dat de betrokkenen merken dat protesten en boosheid niet helpt om de relatie te redden, zal er bijna automatisch een fase aanbreken waarbij er gekozen wordt om te onderhandelen en te vechten met hoop op herstel van de relatie als voornaamste doelstelling. In dat geval wordt er bijvoorbeeld aangeboden om het gedrag te veranderen of wordt er aangegeven dat “je het de kinderen niet aan kan doen om te scheiden”. Deze fase gaat vaak gepaard met veel emoties die worden vormgegeven door de mixed feelings die hierbij horen. Dit komt tot uiting door het feit dat er niet alleen onderhandeld wordt maar ook vaak verwijten wordt gemaakt. In veel gevallen gaat deze fase gepaard met inconsequent gedrag van de betrokkenen, zeker als een van de ex-partners zich wil verzetten tegen de scheidingsplannen.
Acceptatie van de realiteit van een echtscheiding
Op het moment dat ontkennen, protesteren en het leveren van strijd tegen een echtscheiding niet meer helpt, zal er sprake moeten zijn van acceptatie van de realiteit. Hoewel dit een fase is die gepaard gaat met gevoelens van verdriet, spijt, angst en onzekerheid is dit een proces waar je wel doorheen moet. Juist door de pijn volledig te ondergaan, kan het verdriet langzaam slijten en wordt het minder.
Aanvaarding van een echtscheiding
Als de realiteit van een echtscheiding volledig is geaccepteerd, zal de situatie aanvaard worden. De hoop op het herstel van de relatie is nu volledig verdwenen. In deze situatie komt er ruimte voor berusting en zal er gewerkt moeten worden naar het loslaten van de oude situatie. Dit is in de praktijk een vrij lastige fase binnen het verwerkingstraject van een echtscheiding. De blik naar het verleden moet worden vervangen voor de focus naar de toekomst. Hierbij moet een nieuw leven worden ingericht. In deze situatie komt het einde van het verwerken van de scheiding in zicht en wordt er vaak ervaren dat de samenwerking met de ex-partner veel makkelijker gaat. Als dat het geval is, kan er zelfs gedacht worden aan de keuze voor mediation om de inhoudelijke kant van het echtscheidingstraject te doorlopen.
Praktische tips hoe je een echtscheiding of relatiebreuk het beste kunt verwerken
Het is belangrijk om je te realiseren dat iedereen op een andere manier omgaat met emoties bij een echtscheiding of relatiebreuk. Iedere persoon zal de bovengenoemde fases in zijn of haar eigen tempo doorlopen of hiervoor zelfs een eigen volgorde aanhouden. Het is goed te beseffen dat dit tijdelijke fases zijn. Deze fases zijn dus eindig. Het verdriet van een echtscheiding zal minder worden en op den duur volledig slijten. Het is belangrijk om je te realiseren dat een terugval er zeker bij hoort en zelfs in deze situatie heel normaal is. De belangrijkste praktische tip die we je willen meegeven met betrekking op de manier waarop je een echtscheiding of relatiebreuk het beste kunt verwerken, is dat je jezelf en je ex-partner de benodigde tijd gunt. Alleen dan kun je/ kunnen jullie een echtscheidingstraject op de meest soepele manier doorlopen. Als jullie hier samen niet uitkomen, kunnen jullie er altijd voor kiezen om gebruik te maken van de diensten van een neutrale gespreksbegeleider om samen tot de benodigde afspraken te komen. Hiervoor kun je uitstekend terecht bij een echtscheidingsmediator van Scheidingsprofs. Wij helpen je graag verder met het zetten van de benodigde stappen naar je nieuwe toekomst.
Alsjeblieft, jouw checklist!
Hieronder kun je de checklist van Scheidingsprofs gratis downloaden.