Plannen om te scheiden? Dit zijn je rechten en je plichten!

Als je plannen hebt om te scheiden, of je bent al bezig met het doorlopen van een echtscheidingstraject, zul je meerdere malen gewezen worden op je rechten en plichten. Rechten en plichten zijn onlosmakelijk verbonden met echtscheidingen. Desondanks zijn er wel veel misverstanden hierover. We nemen deze misverstanden graag voor je weg door je rechten en plichten als gescheiden persoon met je door te nemen.

Dit zijn je rechten als je gaat scheiden

• Als je getrouwd bent geweest in gemeenschap van goederen, heb je het recht op de helft van al jullie bezittingen als je gaat scheiden. Dit is ook het geval bij het beëindigen van een geregistreerd partnerschap. Hierbij kun je denken aan de helft van de waarde van je woning, de helft van de waarde van je inboedel en de helft van het gezamenlijk opgebouwde pensioen tijdens de huwelijksperiode. Er wordt een uitzondering op deze regel gemaakt als er andere afspraken zijn vastgelegd bij de huwelijkse voorwaarden.

• Je hebt (als ontvangende partner) recht op partneralimentatie als je na je scheiding niet meer in staat bent om in je levensonderhoud te voorzien. Partneralimentatie is een regeling dat onderdeel is van de financiële onderhoudsplicht die partners met elkaar aangaan bij een huwelijk of een geregistreerd partnerschap. Je kunt dit punt dus ook zien als een verplichting. Om meteen een misverstand weg te nemen: Partneralimentatie is een tijdelijke financiële overbrugging bij een verandering van financiële situatie in geval van een echtscheiding. Het doel is om een groot inkomensverschil tussen de scheidende partners weg te nemen. Deze voorziening is dus eindig. Je hebt als ontvangende partner dus recht op deze financiële ondersteuning maar wel om gedurende deze periode te zorgen dat je zelf in je levensonderhoud kan voorzien.

• Je hebt als gescheiden ouder het recht om je kinderen te zien ook als ze niet meer bij je inwonen. Deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd in het ouderschapsplan. De rechter kan wel een uitzondering maken op deze regel en je dit recht ontnemen als de lichamelijke- en/of geestelijke ontwikkeling van de kinderen in de knel komt door deze bezoekregeling, als je zelf niet in staat wordt geacht om je kinderen te zien, het omgangsrecht in conflict is met andere zwaarwegende belangen en als je kind ouder is dan 12 jaar en zelf bezwaren heeft.

• Je hebt het recht om bovenstaande afspraken te herzien maar dit is alleen mogelijk in goed overleg met je (ex)partner of via een oordeel van de rechter. Uiteraard is de eerste optie het meest voordelig, zelfs als je gebruik maakt van bemiddeling om samen met je partner opnieuw afspraken te maken. Dit punt neemt het misverstand weg dat je je hele leven lang vast zit aan de afspraken die je tijdens je scheiding maakt.

Dit zijn je plichten als je gaat scheiden

• Als je als ouders van minderjarige kinderen besloten hebt om te gaan scheiden, ben je niet alleen verplicht om een echtscheidingsconvenant op te stellen, maar ook een ouderschapsplan. In een ouderschapsplan worden de afspraken geformuleerd die betrekking hebben op de verzorging, ontwikkeling en de opvoeding van de op dat moment minderjarige kinderen. Deze afspraken kunnen betrekking hebben op onder andere opvoedkundige zaken, omgangsregelingen, alimentatie verplichtingen en andere specifieke zaken. De rechter hecht veel waarde aan dit document omdat het van belang is dat de kinderen niet de dupe worden van een scheiding van de ouders. Meer weten over scheiden met minderjarige kinderen? Bekijk dan hier onze dienst Scheiden en kinderen.

• Als het voor een van de partners niet mogelijk is om in het eigen levensonderhoud te voorzien, is de andere partner verplicht om partneralimentatie te betalen zoals hierboven beschreven. De hoogte van dit bedrag hangt af van de draagkracht en de behoefte van de ex-partner.

• Als je gaat scheiden heb je de plicht om de helft van de schulden die zijn opgebouwd tijdens het huwelijk af te dragen. Je verdeelt dus niet alleen de bezittingen maar ook de schulden.

Tot slot is het in Nederland wettelijk verplicht dat je jezelf tot een echtscheidingsadvocaat moet wenden om het verzoek tot echtscheiding bij de rechtbank in te laten dienen. Dit mag je niet zelf doen. Dit wil overigens niet zeggen dat je jouw belangen gedurende het echtscheidingstraject moet laten behartigen door een individuele echtscheidingsadvocaat. Het is immers mogelijk om als scheidende partners het traject gezamenlijk en in goed overleg te doorlopen. Je kunt zelfs kiezen voor online scheiden waarbij er op geen enkel moment gedurende het scheidingstraject een fysieke aanwezigheid is vereist. In dit geval doe je een aanzienlijke kostenbesparing en kun je het volledige traject in een eigen tempo doorlopen. Deze laatste optie kun je dan weer zien als een interessante recht als je gaat scheiden.